Letland, zegt u?
Daar sta je dan, gescheiden vader van vier kinderen. De zomer nadert en de kinderen willen op vakantie. Uiteraard is er een beperkt budget, maar ook veel zin om met hen de wereld in trekken.
Terugkijkend op eigen reizen, biedt zich in mijn hoofd al snel Letland aan als mogelijke bestemming. Ik was er al eerder, de kinderen nog niet. Letland is niet zo groot, maar de ruimte is er nog. Het is 2 keer België qua oppervlakte, maar er wonen slecht 1.9 miljoen mensen (lees: België heeft er nu al meer dan 11 miljoen). Een groot deel daarvan in de mooie hoofdstad Riga. De mensen spreken er Lets, Russisch als tweede taal, de jongere Letten spreken vaak wel Engels of Duits. Ze maken deel uit van de Euro-club, dat is alvast makkelijk. Echte toeristische voorzieningen, toch niet zoals wij die hier in West-Europa kennen, zijn er niet. En dat zie ik als een groot pluspunt.
Overleg met de kinderen volgt, de reacties zijn positief, ze lijken klaar om eens ergens helemaal anders te gaan kijken. Dus kan vader aan de slag. Prijzen vergelijken, auto, boot, vliegtuig? Waar overnachten? Lang leve het internet. Voor de overnachtingen kiezen we een huisje, midden in het bos, in het westen van het land. Hoe dichterbij het komt, hoe groter het gevoel van spanning in de buik. Bij de kinderen, maar ook bij de papa. We zijn weg voor twee weken, ik alleen met hen. Heerlijk maar ook spannend.
Hoe geraken we daar?
Op de dag van vertrek, laden we rustig de auto in, we hangen de fietsen aan de drager en draaien het stuur richting Kiel, in het noorden van Duitsland. Daar worden we verwacht tegen 18.00. We hebben dus een hele dag de tijd om er te geraken. Een rustige rit, met een lunch bij de koning van de hamburgers. Mooi op tijd rijden we de haven binnen, checken in en het wachten kan beginnen. Uiteindelijk rijden we de boot binnen, te midden van de vrachtwagens en mobilhomes, uit alle landen van Europa. Kinderen trekken grote ogen, ik probeer rustig en zonder schade mijn plek in de boot te bereiken. Helemaal onderaan, dek 0.
Tassen voor 1 dag gaan mee, we halen de sleutelkaarten af aan de receptie en zoeken te midden van al die deurtjes onze plek voor de nacht. Cabin 776; dat is de onze. Klein, vier bedden, badkamertje en… een raam met zicht op zee! Kinderen laaiend enthousiast, vader vooral tevreden dat deel van de reis alvast vlot verliep. De hele avond en de dag erna ontdekken we het schip, eten we het buffet leeg, kijken we naar de zee en spelen spelletjes. De tijd gaat best snel op zo een groot schip!
Na 20 uren varen, meren we aan in Klaipeda, Litouwen. Nog twee uur rijden, inclusief wat aanschuiven bij wegenwerken, komen we aan bij ons huis. De laatste twee kilometer door het bos, over een zandweg, heerlijk! Nu zijn we echt weg! Installeren, eten, nog een wandeling tot aan het meertje vlakbij. We komen al heel snel tot de conclusie dat we met ons gat in de Letse boter zijn gevallen.
Wat doen we daar?
Dag 1 verkennen we Kuldiga, een leuk klein stadje met zowaar de breedste watervallen van de Europa. Breedste ( 275m), niet de hoogste (1.50m). Mooi om zien, er is zelfs een vorm van toerisme. Al zien we niet veel West-Europeanen. Er is ook een bewaakte zwemzone, waar we heerlijk in de rivier kunnen zwemmen, met een grasveldje en een klein strandje. Het wordt snel duidelijk, hier gaan we nog komen! Winkelen doen we ook, heerlijk die prijzen in de supermarkt. Hier kan je als single parent gerust vaak ja zeggen op de vragen van de kinderen. Echt eten kopen we niet zo heel veel, het is immers ook voor vader vakantie en de prijzen in de restaurants zijn even lekker als het eten!
Een volgend bezoek is er wederom eentje om niet snel te vergeten! De zandgrotten. We gaan diep in een heuvel, in tunnels uitgegraven voor zandwinning. Zand dat gebruikt werd om glas te maken. Al meer dan 200 jaar is deze plek in de handen van dezelfde familie. Samen met een goede, Engelstalige gids en met fakkels in de hand, krijgen we een boeiende uitleg. Het doet wel iets, zo diep onder de grond staan, in gangen van zand zo zacht en licht als het zand op een strand. Ook de kinderen zijn onder de indruk.
De dag erna nemen we de fiets. Er was ons immers gezegd dat er niet ver van ons huis een hertenboerderij te bezoeken was. Dankzij Google maps stippelen we een fijne route uit, zoveel mogelijk weg van de weg en door het bos. We komen na een uurtje avontuurlijk fietsen goed en wel aan, maar… niets te zien. Geen mensen, geen herten, wel een mooie plek… Jammer, dan maar weer de fiets op en terug naar ons heerlijke huisje in het bos. Om de teleurstelling te verwerken, helpt zwemmen in het prachtige meer en lekker eten altijd.
Geen vakantie zonder zwemmen.
Zwemmen doen we vaak. Niet alleen in ‘ons’ meer, aan de watervallen in Kuldiga maar ook in zee. Letland heeft immers een enorme kustlijn. Een prachtige, ongerepte kustlijn. Je hebt er de kust in het westen, aan de Oostzee. Lange stranden, een zee met best wat leven in. Ik bedoel hier niet alleen dieren, maar ook best wat stroming op sommige plekken. Wij doken erin in Jurkalne, een klein plaatsje met opnieuw een prachtig strand, waar ook de bomen tot aan het strand groeien. Voorzieningen als eten, drinken, douches en dergelijke zijn er niet, maar plaats, natuur en authenticiteit des te meer. Uren hebben ze gespeeld, gezwommen, genoten. En vader, die zag dat het goed was.
Een volgens ons nog mooiere plek, is Kolka. Een onooglijk dorpje, aan de kaap van Kolka. Daar treffen de Oostzee en de baai van Riga elkaar. Je kan er zelfs aan de golven zien hoe verschillende stromingen daar botsen. Er is een opvallend verschil tussen de Oostzee en die baai van Riga. De Oostzee was woest, veel wind, hoge golven.
Dan ga je, letterlijk, het hoekje om en zie je de baai van Riga. Vlak als een biljarttafel. Weinig of geen wind, bossen tot op het strand. En op een ringslang, een hazelworm en at vogels na, geen teken van leven. Rust, ruimte, adem. Omdat het hele gebied in de Sovjetperiode verboden terrein was en het na de onafhankelijkheid al snel een groot natuurgebied werd, is het heerlijk ongeschonden en ideaal voor wie geniet van die rust.
Terug onder de mensen
Na een paar dagen zwelgen in de rust en de ruimte, groeit de behoefte aan mensen, vooral bij de kinderen. Dus, de auto in en richting Riga! Een prachtige stad, met een bewogen geschiedenis. Onderweg nog een paar korte stops aan enkele van de vele meren die Letland rijk is. Je ziet er al eens een vrachtwagenchauffeur halt houden, in zijn zwembroek duiken en een kwartiertje zwemmen. Life on the road…
Kleine tip. Komt u met de auto naar Riga, kijk dan goed waar u parkeert. Soms kan 50 meter stappen u heel wat geld besparen. Wij parkeerden naast de rivier, net voor het presidentieel paleis. Handig bij het binnen- en buitenrijden en een pak goedkoper dan aan de andere kant van het paleis.
Omdat het voor de kinderen de eerste keer is in Riga, beperken we ons tot de highlights. De kathedraal, de gildenhuizen, de smalle straatjes, de opera, we doen zelfs een boottochtje. Normaal ben ik er niet zo’n fan van, maar het geeft je in deze stad een prachtig beeld. We lunchen, we drinken iets lekker, we kijken onze ogen uit. Tegen het einde van de dag, zijn ook de kinderen voldaan op het vlak van drukte en rijden terug naar het platteland. Eten doen we ’s avonds in Kuldiga, heerlijk verse pizza op een terras in de avondzon.
Een andere stad…
Skrunda. Ik twijfelde een hele tijd of ik dat wel moest bezoeken met de kinderen. Het gaat hier om een verlaten militaire basis en de eveneens verlaten stad die errond gebouwd is. Ikzelf was er al eens en was erg onder de indruk. Stel u een gemiddeld provinciestadje voor, denk alle mensen weg en laat de natuur (en een stel vandalen) er 20 jaar hun gangen gaan…
Honderden appartementen, een ziekenhuis, feestzaal, theater, sporthal, school, schuilkelder en om het af te ronden, een hele militaire basis. Alles leeg. Kapot. Best akelig. Maar het feit dat er niets gruwelijks gebeurd is, dat de leegstand een gevolg is van beslissing van de overheden, overhaalde me om het aan hen te tonen. En, oef, het was een succes. Ze waren ook stevig onder de indruk, maar op een positieve manier. Het maakt de recente geschiedenis tastbaar, het doet nadenken over politiek, systemen en keuzes.
Als leuke afsluiter stoppen we aan het enige ‘restaurant’ in het huidige stadje Skrunda en eten we er uitgebreid, met 5, voor slechts 17 euro.
Bijna huiswaarts
De laatste dagen verlopen aan een gezapig tempo. Het is immers vakantie. Nog meer zwemmen, nog wat fietsen, lekker eten en gaan eten. Dan herhaalt zich het ritueel van vertrekken. Opruimen, inpakken, inladen, de fietsen terug op de drager en…. Vertrekken. Met pijn in het hart verlaten we ons huisje in het bos, maar ook met zin om weer thuis te zijn.
Onderweg naar de boot, stoppen we nog een paar keer. Grobina, vroeger een belangrijke plek van de Noormannen, is er eentje van. Er is nog maar zeer weinig van te zien, maar het dorpje en de kasteelruïne maken veel goed. Vader verkiest dan de kleinere wegen richting Litouwen, waar we ontdekken dat het Litouwse woord voor dank je wel erg veel lijkt op ‘Atsjoe’. Zelden waren de kinderen zo beleefd en vriendelijk tegen iedereen. Nog een keer het strand op, we hebben nog tijd voor we weer de boot nemen naar Kiel.
Dat strand vinden we in Palanga, net ten noorden van Memel en Klaipeda. Opnieuw uitgestrekt, rust, maar wel drukker. Het blijkt een populair vakantiedorp te zijn. Maar wees gerust: druk is ook hier echt een relatief begrip. Een oude bunker, veel vogels, vissen en vissers op het strand, bos tot op het strand… Een heerlijke afsluiter van een prachtig verblijf in een wonderlijk land.
Helemaal opgeladen rijden we naar en in de boot. Varen we 20 uur naar Kiel en rijden dan 7 uur naar huis.
Een hart en een hoofd vol herinneringen.
Wim Schotsmans (+40 jaar) is een gescheiden vader van vier. Twee jongens, twee meisjes. Allen tussen de leeftijd van 10 en 16. Buiten vaderen en het overleven van de dagdagelijkse plannen, ruilde hij het klaslokaal in voor zijn eigen project Buitendenker. Om dat alles af te ronden, is er ook nog de Duitse Herder Friedel. Zijn schrijfsels gaan vooral over ‘het leven zoals het is’, al dringt wat gemijmer zich soms ook wel op.