Waarom vaders geen ouderschapsverlof opnemen

Ouderschapsverlof zkt vaders, aldus een nieuwe campagne. Drie op de tien vaders neemt nu een deel van hun ouderschapsverlof op. In 2004 was dat aantal nog 15 procent. Ter vergelijking: vandaag neemt ongeveer 68% van de moeders hun ouderschapsverlof op. Het verschil is dus nog steeds aanzienlijk.

What’s in a name?

Voor alle duidelijkheid: dit gaat niet om de tien dagen vaderschapsverlof die je krijgt, wanneer jouw kleine spruit ter wereld verschijnt. Dit gaat om de vier maanden extra verlof per kind waar je als ouder recht op hebt. Werkgevers mogen dit in theorie niet weigeren. Het valt op te nemen tot de leeftijd van 12 jaar in een halve dag of een dag per week, halftijds of voltijds.

“Volgens Peeters komt dat omdat de mannen niet geïnformeerd zijn. “Uit onderzoek blijkt dat veel vaders wel ouderschapsverlof willen aanvragen maar denken dat dat niet kan en niet mag van hun werkgever. Natuurlijk is ouderschapsverlof ook voor vaders een recht.”

— Kris Peeters

Lang niet alle mannen nemen dit dus op en dus willen Kris Peeters en co meer vaders aansporen dit toch te doen. Leuke campagne, alleen is het volgens ons net iets complexer dan doen alsof “vaders dit niet willen”.

Waarom nemen vaders het niet op?

Een rondvraag op onze Facebookpagina bracht dadelijk wat pijnpunten aan de oppervlakte.

De mogelijke kans op loonverlies staat met stip op één.

“Vooral een kwestie van inkomen. Ik heb de 4/5 optie onderzocht en het verschil met een volledig loon is groot. En ondanks het feit dat wij een gezin zijn met twee werkende ouders is het in een gezin met drie kinderen, een huis op afbetaling, kinderopvang en medische kosten die niet altijd even voorspelbaar zijn heel moeilijk om het met een stuk minder te moeten doen.”

— Filip

Het is maar één van de vele reacties die het loonverlies als reden aangeven. Er is wel degelijk een premie van de RVA, maar daar heb je geen recht op als je zelfstandige (in bijberoep) bent of je moet het voltijds opnemen. In de ene sector wordt dit al anders berekend dan in de andere sector. Gevolgen voor pensioen, sociale zekerheid en verlof zijn ook ons niet altijd even duidelijk.

Langs de ene kant kun je dan stellen dat geld niet boven de quality time met jouw kinderen staat. Klopt inderdaad. Maar het is een feit dat er brood op de plank moet komen en boterhamdozen gevuld moeten worden. Leningen moeten afbetaald worden en extra kosten komen er altijd wel ergens bij. Het is dus een kwestie van afwegen en keuzes maken. In het geval van alleenstaande moeders en vaders valt er zelfs geen keuze te maken. En net hier kunnen ze meer tijd met de kinderen het best gebruiken. Ja, je kan soms leningen laten bevriezen en zo, maar we begrijpen dat niet voor iedereen evident is. Dus gaan vaders vaker werken.

Langs de andere kant kun je ook stellen dat veel vaders niet weten dat ze recht hebben op een extra premie, waardoor het inkomensverlies soms meevalt. Niet over de juiste informatie beschikken is zeker dus ergens ook een gegeven. Op de site van de RVA en Werk België kun je nu wat meer info vinden. Handig, maar volgens ons niet voldoende.

We zijn 2019 en in tijden van vingerafdrukken afgeven, overal camera’s hangen, smartphoneverslaafden en tal van administratieve vereenvoudigingen was een applicatie waar je (moeder of vader zijnde) zelf kan berekenen hoeveel je verliest en krijgt misschien een beter idee geweest dan een zoekertje naar vaders.

“Een applicatie waar je een berekening kan uitvoeren hoeveel je verliest als je ouderschapsverlof opneemt is veel overzichtelijker én duidelijker dan wat links naar sites vol uitleg. Zo moeilijk is dat toch niet?”

— Pieter

Nu lijkt het bovendien dat (veel) vaders dit niet willen. Misschien leeft “het zijn van een betrokken vader” niet zo hard bij een aantal mensen wegens een verschil in opvoeding of andere culturele achtergrond. Ik kan me echter moeilijk inbeelden dat het overgrote deel van de ouders tegen meer tijd met hun kind zijn.

Veel meer vaders (en moeders) beseffen dat tijd vrijmaken en samen tijd besteden essentieel is voor een verdere ontwikkeling. De kentering en bewustwording is in vele lagen van de maatschappij al bezig.

Ouderschapsverlof opnemen, het blijkt toch niet evident. Daar moet inderdaad aan gewerkt worden.

Vaders, het is niet stoer om geen (of wel) ouderschapsverlof op te nemen. Als je het kan, doe het gewoon en geniet er met volle teugen van.

Liefste vrouwen op straat, we hoeven geen “oohs” of “aahs”. Merci om ons ego te strelen, maar we zijn nu eenmaal ouder én vader, dus rondrijden met een buggy, pampers verversen en thuisblijven hoort er gewoon bij.

Beste werkgevers, het is zeker als KMO niet evident om ouders thuis te laten. De loonlasten zijn hoog en daar moet de overheid iets aan doen. Weet echter dat veel vaders (en ouders) des te gemotiveerder zullen zijn, wanneer ze ook energie kunnen steken in hun gezin.

Uiteraard juicht Vaderklap ouderschapsverlof opnemen toe. Ik nam het zelf op en heb er geen moment spijt van. We begrijpen echter dat het niet altijd vanzelfsprekend is.

Vaders, beloof ons echter één iets:

“Of je nu veel of weinig thuis bent, geef jouw kinderen de nodige warmte, geborgenheid en liefde. Maak zoveel mogelijk samen plezier, leef samen en geniet met volle teugen.”

Conclusie: beste overheid, het ouderschapsverlof zoekt geen vaders. Er zijn zeer veel vaders die dit willen opnemen. Zorg voor de juiste omkadering, heldere informatie en help vaders (en moeders) die het moeilijk hebben.

Wij, Vaderklap, dragen graag ons steentje bij.