Samen op pad maar dan anders

Na de geboorte van zijn zoontje F. ging het even heel slecht met Niki’s partner door complicaties na de bevalling. "Er is iets mis", zei ze. Even later werd ze afgevoerd naar de operatiekamer. Maar ook na de operatie verloor ze nog veel bloed en zag het er even niet goed uit voor haar.

Al die tijd was zoonlief aangewezen op papa. Wat doet dat met je, dat je moeder er niet voor je kan zijn in de eerste uren van je leven? En wat is de impact van zo'n traumatische start op een baby ?

In volgend relaas vertelt Niki open en eerlijk over de dagelijkse struggles die zoon F., nu 14 maanden later, nog steeds doormaakt en wat dat doet met hem en zijn gezin.

“Ik ben met hem mee afgedaald naar dat donkere, duistere plekje in ons dat zo’n pijn doet en vraagt om aandacht.”

— Niki Vanhamel

Het is 19u. Ik heb juist gegeten. Ik ga mijn vrouw aflossen, zodat zij ook kan eten. Ze waakt bij onze zoon F, want die slaapt onrustig en wordt regelmatig huilend wakker. Hoe stil de wissel ook verloopt, toch wordt hij wakker. Hij gaat recht zitten en gaat meteen op zoek naar mama. Waar is ze? Ik zie ze niet? Hij begint heel heftig te huilen. Hij kijkt de hele kamer rond. “Zoek je mama? Ze is er even niet. Ze is beneden aan het eten met zus.” Als hij een pauze inlast om naar adem te happen: “Ben je bang dat mama niet meer terug komt?” Alle registers gaan open.

Alsof hij voelt dat papa er deze keer echt ruimte voor heeft. Die heeft namelijk eerder vandaag een sessie gehad met zijn geboortetherapeut*, waarin hij zelf vrij diep gegaan is.

"Na je geboorte heb je ook veel gezocht naar mama hè? Maar ze kwam niet. Ze kon er niet zijn voor jou omdat ze zoveel pijn had.” Even later: “Dat moet zo verschrikkelijk geweest zijn voor jou. Het spijt me dat je dat hebt moeten meemaken.” De huilsaldo’s volgen elkaar op.

Af en toe neem ik hem in mijn armen, als hij ver weg wil kruipen. Dan wordt hij boos, verzet zich even heel hevig en begint feller te huilen, waarna hij zich overgeeft aan zijn gevoelens. “Ik draag jou”, zeg ik, “net zoals toen”. Ondertussen heb ik mijn bovenlijf ontbloot, net zoals toen na de geboorte. Voor de rest laat ik hem kruipen. “Doe maar”. “Kruip maar rond. Doe maar wat je toen niet kon. En vertel maar. Roep maar op mama.” (Ik bedenk me een paar keer: "Dit is zo heftig en raakt ook aan mijn traumatische ervaring en diepe pijn, en toch kom ik zelf niet tot huilen?”, waarna ik mijn focus terug op hem richt.)

“Alsof hij voelt dat papa er deze keer echt ruimte voor heeft.”

— Niki Vanhamel

Ik zeg meermaals. “Het spijt me dat je dit hebt moeten doormaken.” “Was je bang dat je mama niet meer terug zou zien, voelen? Ik ook. Ik ben ook heel bang geweest. Ik dacht echt even dat we haar kwijt waren.” En hup daar zijn ook mijn tranen. Ik begin te snikken, waardoor ook hij weer heftiger begint te huilen. Nu zitten we echt samen in de spreekwoordelijke kelder. Ik ben met hem mee afgedaald naar dat donkere, duistere plekje in ons dat zo’n pijn doet en vraagt om aandacht.

“Het spijt me dat ik je toen niet kon geven wat je nodig had. Ik ben zelf ook zo bang geweest. Nu ben ik er wel helemaal voor jou en kan ik het dragen. Dus vertel maar en laat je lichaam maar spreken.” Zo gaan we een hele tijd door met intense pieken gevolgd door periodes van rustiger snikken. Hij valt meermaals in mijn armen in slaap. Als ik hem op de matras wil neerleggen schiet hij weer recht en begint hij opnieuw te huilen en rond te kijken op zoek naar mama. Uiteindelijk valt hij compleet uitgeput maar toch nog steeds hyperalert in slaap naast me, dicht tegen mijn warme lijf aan, terwijl hij kijkt naar het grote canvas met een geboortefoto die we daar deze week pas hebben gehangen. Het is een foto van hem in de armen van zijn mama toen hij net geboren was en ik sta ernaast. De foto werd getrokken net voor het fout ging met mijn partner. “Ja, dat ben jij zeg ik, en dat is mama, en dat ben ik. En het is uiteindelijk allemaal goed gekomen. Jij bent veilig, mama is veilig en ik ben hier vlak bij jou.” Af en toe snikt hij nog wat na. De verbondenheid en de liefde die ik voel zijn zo onbeschrijfelijk groot. Ik snik ook nog wat na bij zoveel ontlading.

Ik ben zo dankbaar dat, na vele sessies bij de geboortetherapeut (*), er vandaag een grote doorbraak en ontlading was bij onze zoon. Niet eens door rechtstreeks met hem te werken (dat komt nog), maar gewoon doordat mijn partner en ik kei hard met onze eigen (kind)stukken aan de slag zijn. Daardoor is er bij ons ruimte vrijgekomen om 'echt' naar zijn verhaal te kunnen luisteren. Ik ben enorm onder de indruk van hoe krachtig dat op energetisch niveau doorwerkt. Alsof hij miraculeus aanvoelt dat die ruimte er nu wel is bij mama en papa, en hij daardoor eindelijk kan beginnen met de verwerking van zijn moeilijke start.

“Het spijt me dat ik je toen niet kon geven wat je nodig had. Ik ben zelf ook zo bang geweest. Nu ben ik er wel helemaal voor jou en kan ik het dragen. Dus vertel maar en laat je lichaam maar spreken.”

— Niki Vanhamel

Ik krijg koude rillingen bij de idee dat hij al deze spanning binnen gehouden zou hebben als we zijn huilen steeds gestopt zouden hebben. Hoe dat voelt weet ik maar al te goed. Een mens is niet gemaakt om zoveel spanning op te kroppen. Dat doet iets met je lichaam en wreekt zich vroeg of laat. Uiteindelijk baant het zich via allerlei omwegen toch een weg naar buiten en komt het in 1 of andere verpakte vorm weer naar de oppervlakte als bijv. 'ongewenst' gedrag of een aandoening. Zo blijft het lichaam signalen uitsturen dat er iets wezenlijks om aandacht vraagt. Dat er iets gezien, gehoord, geheeld wil worden. Negeren we die signalen, dan zullen de symptomen steeds ernstiger worden met uiteindelijk ziekte, of complete shutdown/burnout tot gevolg. Het hoeft echter niet zover te komen. Als we gewoon vertrouwen op het lichaam en het laten doen wat het aangeeft, dan kan het herstellen van traumatische gebeurtenissen. Als verzorger hoef je daar dan slechts een ondersteunende, faciliterende rol in op te nemen. En dat voelt een pak beter dan te moeten focussen op het huilen doen stoppen en naarstig te zoeken naar een oplossing.

(*) Geboortetherapeut is gespecialiseerd is in pre- en perinatale psychologie. Dat is de wetenschap die de ervaringen onderzoekt die een baby opdoet voor, tijdens en na de geboorte, en de effecten daarvan op de ontwikkeling en het verdere leven van het kind. Je kan er niet alleen terecht in functie van je kind, maar ook om je eigen kindstukken aan te pakken.